Οι σημειώσεις είναι ενδεικτικές και σκοπίμως είναι καταγεγραμμένες συνοπτικά.
Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου 2013
Εμμανουήλ Ροΐδης, Η εορτή του πατρός μου
Οι σημειώσεις είναι ενδεικτικές και σκοπίμως είναι καταγεγραμμένες συνοπτικά.
Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2013
Παρασκευή 27 Δεκεμβρίου 2013
Κ. Π. Καβάφης, Όσο μπορείς [παράλληλο κείμενο «Ανδρείκελα» Κ. Καρυωτάκη]
Κ.Γ. Καρυωτάκη, «Ανδρείκελα»
Σαν να μην ήρθαμε ποτέ σ' αυτήν εδώ τη γη,
σα να μένουμε ακόμα στην ανυπαρξία.
Σκοτάδι γύρω κι ούτε μια μαρμαρυγή.
Άνθρωποι στων άλλων μόνο τη φαντασία.
Από χαρτί πλασμένα κι από δισταγμό
ανδρείκελα, στης Μοίρας τα δυο τυφλά χέρια,
χορεύουμε, δεχόμαστε τον εμπαιγμό,
άτονα κοιτώντας, παθητικά, τ' αστέρια.
Μακρινή χώρα είναι για μας η κάθε χαρά,
η ελπίδα και η νεότης έννοια αφηρημένη.
Άλλος δεν ξέρει ότι βρισκόμαστε, παρά
όποιος πατάει επάνω μας καθώς διαβαίνει.
Πέρασαν τόσα χρόνια, πέρασε ο καιρός.
Ω! κι αν δεν ήταν η βαθιά λύπη μες στο σώμα,
ω! κι αν δεν ήταν στην ψυχή ο πραγματικός
πόνος μας, για να λέει ότι υπάρχουμε ακόμα...
[πηγή: Κ.Γ. Καρυωτάκης, Τα Ποιήματα (1913-1928), επιμ. Γ.Π. Σαββίδης, Νεφέλη, Αθήνα 1992, σ. 142]
και ακόμα
Κ. Π. Καβάφης, Όσο μπορείς [παράλληλο κείμενο «Άρνηση» Γιώργου Σεφέρη]
Γιώργου Σεφέρη, «Άρνηση»
Στο περιγιάλι το κρυφό
κι άσπρο σαν περιστέρι
διψάσαμε το μεσημέρι·
μα το νερό γλυφό.
Πάνω στην άμμο την ξανθή
γράψαμε τ' όνομά της·
ωραία που φύσηξεν ο μπάτης
και σβήστηκε η γραφή.
Mε τι καρδιά, με τι πνοή,
τι πόθους και τι πάθος,
πήραμε τη ζωή μας· λάθος!
κι αλλάξαμε ζωή.
[πηγή: Γιώργος Σεφέρης, Ποιήματα, φιλ. επιμ. Γ.Π. Σαββίδης, Ίκαρος, Αθήνα 1972, σ. 13]
Κ. Π. Καβάφης, Όσο μπορείς [παράλληλο κείμενο «Το παράπονο» Ο. Ελύτη]
Οδυσσέα Ελύτη, «Το παράπονο»
Εδώ στου δρόμου τα μισά
έφτασε η ώρα να το πω
Άλλα είν' εκείνα που αγαπώ
γι' αλλού γι' αλλού ξεκίνησα
Στ' αληθινά στα ψεύτικα
το λέω και τ' ομολογώ
Σαν να 'μουν άλλος κι όχι εγώ
μες στη ζωή πορεύτηκα
Όσο κι αν κανείς προσέχει
όσο κι αν τα κυνηγά
Πάντα πάντα θα 'ναι αργά
δεύτερη ζωή δεν έχει.
[πηγή: Οδυσσέας Ελύτης, «Το παράπονο», Ποίηση, Ίκαρος, Αθήνα 2002, σ.298-299]
έφτασε η ώρα να το πω
Άλλα είν' εκείνα που αγαπώ
γι' αλλού γι' αλλού ξεκίνησα
Στ' αληθινά στα ψεύτικα
το λέω και τ' ομολογώ
Σαν να 'μουν άλλος κι όχι εγώ
μες στη ζωή πορεύτηκα
Όσο κι αν κανείς προσέχει
όσο κι αν τα κυνηγά
Πάντα πάντα θα 'ναι αργά
δεύτερη ζωή δεν έχει.
[πηγή: Οδυσσέας Ελύτης, «Το παράπονο», Ποίηση, Ίκαρος, Αθήνα 2002, σ.298-299]
Κ. Π. Καβάφης, Όσο μπορείς
Όσο μπορείς
Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις
μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου,
μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες.
Μην την εξευτελίζεις πηαίνοντάς την,
γυρίζοντας συχνά κ’ εκθέτοντάς την
στων σχέσεων και των συναναστροφών
την καθημερινήν ανοησία,
ώς που να γίνει σα μια ξένη φορτική.
Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου 2013
Η εκπομπή του 3ου Γυμνασίου Βόλου στην ΕΡΑ για τον Παπαδιαμάντη
Η εκπομπή του 3ου Γυμνασίου Βόλου στην ΕΡΑ για τον Παπαδιαμάντη. from sofia kantaraki on Vimeo.
Πολλά συγχαρητήρια στους μαθητές και στην αξιόλογη συνάδελφο και φίλη Σοφία Κανταράκη.
Αλέξανδρος Σούτσος, O επιστάτης των εθνικών οικοδομών επί I. Καποδίστρια [παράλληλο κείμενο Α. Λασκαράτου]
Ο Πολιτικός μας
Ο πολικός μας διαφέρει κάπως από τον πολιτικόν των μεγάλων εθνών της
Ευρώπης. Ο δικός μας πολιτικός δεν έχει να γνοιαοθή ούτε δια την ευρωπαϊκήν ισορροπίαν,
ούτε δια άλλα διεθνή μεγάλα σχέδια και συμφέροντα. Τα μικρά εσωτερικά του
έθνους μας ήθελ’ είναι το φορτίον του.
Ηθελ’ είναι.. .· επειδή ο
πολιτικός μας ανίκανος Kαι δια τούτα.
Εις τα μεγάλα εξευγενισμένα
έθνη, ο πολιτικός τους άνδρας αναθράφηκε εκ νεότητάς του εις τις πολιτικές
επιστήμες, κ’ επρογυμνάσθηκε στα πολιτικά πράμματα. Ώστε, όταν αναβαίνη στην
κυβέρνησιν του κράτους του, εφαρμόζει εκεί τις γνώσεις του και πεποιθήσεις του.
Αλλά, ο δικός μας πολιτικός, ως επί το πλείστον, γεννιέται στην αράδα των πειναλέων
αμαθών θεσοθήρων, όπου, από προσπάθεια σε προσπάθεια, φθάνει και στην κυβέρνηση
του μικρού μας κράτους. ’Άλλος πάλι φθάνει στο ίδιο μέρος από λαοπλανικά
έκπαγλα κατορθώματά του, αμαθής και τούτος παρομοίως και κοινός άνθρωπος. Και
άλλος από άλλες όχι ευγενέστερες πηγές. Οι οποίοι τούτοι όλοι λέγονται
πολιτικοί!...
Τι μπορείς να προσμείνης από
πολιτικούς τέτοιους;
Εννοείται όθεν ότι το στάδιον του ανθρώπου τούτου του λεγομένου
πολίτικου συνίσταται στην επικαρπίαν της εξουσίας. Να χαρή την εξουσία! ’Ιδού το
στάδιον του!... Και πραγματικώς τη χαίρεται με απληστίαν, καθένας τη φορά του,
σαν κόρακας απάνου σε ψόφιο· και μεταχειριζόμενος κάθε ανόσιο διά να βασταχθή στη
θέση του, και κάθε ανοσιώτερο για να ξαναπάη.
από το βιβλίο του Α. Λασκαράτου "Ιδού ο άνθρωπος"
Αλέξανδρος Σούτσος, O επιστάτης των εθνικών οικοδομών επί I. Καποδίστρια [παράλληλο κείμενο Κ. Παλαμά]
Πολεμάς να στυλώσης, κυβερνήτη...
Πολεμάς να στυλώσης, κυβερνήτη,
με τα καράβια και με τα φουσάτα
της Πολιτείας το σαλεμένο σπίτι.
Του κάκου ιδρώνεις, έμπα σ' άλλη στράτα,
τον νου μας πρώτα στύλωσε και χτίσε,
και πρώτ' απ' όλα αλφαβητάρι κράτα.
Δάσκαλος γίνε, αλήθεια αν ήρωας είσαι.
Σε μια Βαβέλ δεμένους μας κρατάνε
κακά στοιχειά· το μάγεμά τους λύσε
και στα χείλια οι καρδιές μας πάλε ας πάνε.
Σύμμετρα υψώσου, πύργε της ζωής.
Τρανοί κι αν είναι οι τάφοι, τάφοι θα 'ναι.
Στον ήλιο τόπο θέλουμε κι εμείς.
Από τα Σατιρικά Γυμνάσματα (1912)
[πηγή: Κωστής Παλαμάς, Άπαντα, τ.5,
Μπίρης, Αθήνα, χ.χ., σ. 235]
.jpg)
Κάρολος Ντίκενς, Παραμονή Χριστουγέννων
απόσπασμα
Τσὰρλς Ντίκενς – Χριστουγεννιάτικη ἱστορία [αποσπάσματα]
Εικονογραφημένη η σκηνή του αποσπάσματος του σχολικού εγχειριδίου
Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2013
Ειρήνη Μάρρα, Τα κόκκινα λουστρίνια
Οι σημειώσεις είναι ενδεικτικές και σκοπίμως είναι καταγεγραμμένες συνοπτικά.
Παρασκευή 22 Νοεμβρίου 2013
Λορέντζος Μαβίλης, Λήθη [παράλληλο κείμενο Κ. Παλαμά "Ο Τάφος"]
Ο Τάφος
Ἥσυχα καὶ σιγαλά,
διψώντας τὰ φιλιά μας,
ἀπὸ τ᾿ ἄγνωστο γλιστρᾶς
μέσα στὴν ἀγκαλιά μας.
Ὡς κ᾿ ἡ βαρυχειμωνιὰ
μ᾿ αἰφνήδια καλοσύνη
κ᾿ ἥσυχη καὶ σιγαλὴ
σὲ δέχτηκε κ᾿ ἐκείνη.
Ἥσυχα καὶ σιγαλὰ
σὲ χάιδευεν ὁ ἀέρας,
τῆς νυχτὸς ἠλιόφεγγο
κι ὀνείρεμα τῆς μέρας.
Ἥσυχα καὶ σιγαλὰ
μᾶς γέμιζες τὸ σπίτι,
γλύκα τοῦ κεχριμπαριοῦ
καὶ χάρη τοῦ μαγνήτη.
Ἥσυχα καὶ σιγαλὰ
ζοῦσε ἀπὸ σὲ τὸ σπίτι,
ὀμορφιὰ τ᾿ αὐγερινοῦ
καὶ φῶς τοῦ ἀποσπερίτη.
Ἥσυχα καὶ σιγαλὰ
φεγγάρια, ὢ στόμα, ὢ μάτι,
μίαν αὐγούλα σβήσατε
στὸ φονικὸ κρεββάτι.
Ἥσυχα καὶ σιγαλὰ
καὶ μ᾿ ὅλα τὰ φιλιά μας,
γύρισες πρὸς τ᾿ ἄγνωστο
μέσ᾿ ἀπ᾿ τὴν ἀγκαλιά μας.
Ἥσυχα καὶ σιγαλά,
ὢ λόγε, ὢ στίχε, ὢ ρίμα,
σπείρετε τ᾿ ἀμάραντα
στ᾿ ἀπίστευτο τὸ μνῆμα!
...[συνεχίζεται]...
Ἄφκιαστο κι ἀστόλιστο
τοῦ Χάρου δὲ σὲ δίνω.
Στάσου μὲ τ᾿ ἀνθόνερο
τὴν ὄψη σου νὰ πλύνω.
Τὸ χρυσὸ τὸ χτένισμα
μὲ τὰ χρυσὰ τὰ χτένια,
πάρτε ἀπ᾿ τὴ μανούλα σας
μαλλάκια μεταξένια.
Μήπως καὶ τοῦ Χάροντα
καθὼς θὰ σὲ κυττάξει,
τοῦ φανεῖς ἀχάϊδευτο
καὶ σὲ παραπετάξει!
Στὸ ταξίδι ποὺ σὲ πάει
ὁ μαῦρος καβαλλάρης,
κύτταξε ἀπ᾿ τὸ χέρι του,
τίποτε νὰ μὴν πάρεις.
Κι ἂν διψάσεις μὴν τὸ πιεῖς
ἀπὸ τὸν κάτου κόσμο
τὸ νερὸ τῆς ἀρνησιᾶς,
φτωχὸ κομμένο δυόσμο!
Μὴν τὸ πιεῖς κι ὁλότελα
κι αἰώνια μᾶς ξεχάσεις...
βάλε τὰ σημάδια σου
τὸ δρόμο νὰ μὴ χάσεις,
κι ὅπως εἶσαι ἀνάλαφρο,
μικρὸ σὰ χελιδόνι,
κι ἄρματα δὲ σοῦ βροντᾶν
παλικαριοῦ στὴ ζώνη,
κύτταξε καὶ γέλασε
τῆς νύχτας τὸ σουλτάνο,
γλίστρησε σιγὰ - κρυφὰ
καὶ πέταξ᾿ ἐδῶ πάνω,
καὶ στὸ σπίτι τ᾿ ἄραχνο
γυρνώντας, ὦ ἀκριβέ μας,
γίνε ἀεροφύσημα
καὶ γλυκοφίλησέ μας!
Λορέντζος Μαβίλης, Λήθη
το σονέτο και στο εγχειρίδιο των ΚΝΛ. Α Λυκείου
Καλότυχοι οι νεκροί που λησμονάνε
την πίκρια της ζωής. Όντας βυθίσει
ο ήλιος και το σούρουπο ακλουθήσει,
μην τους κλαις, ο καημός σου όσος και να 'ναι.
Τέτοιαν ώρα οι ψυχές διψούν και πάνε
στης λησμονιάς την κρουσταλλένια βρύση·
μα βούρκος το νεράκι θα μαυρίσει,
α στάξει γι' αυτές δάκρυ όθε αγαπάνε.
Κι αν πιουν θολό νερό ξαναθυμούνται,
διαβαίνοντας λιβάδια από ασφοδίλι·
πόνους παλιούς, που μέσα τους κοιμούνται.
Α δε μπορείς παρά να κλαις το δείλι,
τους ζωντανούς τα μάτια σου ας θρηνήσουν:
θέλουν - μα δε βολεί να λησμονήσουν.
Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2013
Κωστής Παλαμάς, Ο Ολυμπιακός ύμνος
Κωστής Παλαμάς [Ποιήματα]
Μελοποιημένη ποίηση!
Παλαμάς [ποίημα του Άγγελου Σικελιανού]
Πέμπτη 7 Νοεμβρίου 2013
Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2013
Δευτέρα 28 Οκτωβρίου 2013
Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2013
Οι πιτσιρίκοι - ο σαλταδόρος [παράλληλο]
Μιχάλη Γενίτσαρη, «Σαλταδόρος (Θα σαλτάρω)»
Ζηλεύουνε δεν θέλουνε ντυμένο να με δούνε
μπατίρη θέλουν να με δουν για να φχαριστηθούνε.
Θα σαλτάρω, θα σαλτάρω,
τη ρεζέρβα να τους πάρω.
Μα 'γω πάντα βολεύομαι γιατί τήνε σαλτάρω
σε καν' αμάξι Γερμανού και πάντα τη ρεφάρω.
Θα σαλτάρω, θα σαλτάρω,
τη ρεζέρβα να τους πάρω.
Μπενζίνες και πετρέλαια εμείς τα κυνηγάμε
γιατ' έχουνε πολλά λεφτά και μόρτικα περνάμε.
Σάλτα ρίξε τη ρεζέρβα
κάνε ντου και σήκω φεύγα.
Οι Γερμανοί μας κυνηγούν, μα 'μεις δεν τους ακούμε
εμείς θα τη σαλτάρουμε ώσπου να σκοτωθούμε.
Θα σαλτάρω, θα σαλτάρω,
τη ρεζέρβα να τους πάρω
Παλιό ρεμπέτικο τραγούδι του 1942
Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2013
Λέων Τολστόι, Ο παππούς και το εγγονάκι
Οι σημειώσεις είναι ενδεικτικές και σκοπίμως είναι καταγεγραμμένες συνοπτικά.
Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου 2013
Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου 2013
Ο φτωχός και τα γρόσια
Οι σημειώσεις είναι ενδεικτικές και σκοπίμως είναι καταγεγραμμένες συνοπτικά.
Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου 2013
Το πιο γλυκό ψωμί [εννοιολογικός χάρτης]
Το πιο γλυκό ψωμί
Ορισμένα βασικά γνωρίσματα των λαϊκών παραμυθιών, όπως διαπιστώνονται και στην κεφαλονίτικη παραλλαγή.
Πέμπτη 5 Σεπτεμβρίου 2013
Πομάκικη παραλλαγή του τραγουδιού «Της Άρτας το γεφύρι»
Σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα και στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων υπάρχουν πάμπολλες ιστορίες και θρύλοι που συνδέονται με την κατασκευή πέτρινων γεφυριών. Οι αναφορές σε ανθρωποθυσίες που έπρεπε να γίνουν για να στεριώσει το γεφύρι απαντώνται σε πάρα πολλές περιοχές. Τραγούδια όπως αυτό του γεφυριού της Άρτας τα συναντάμε και στην περιοχή της Ροδόπης. Αξίζει να αναφέρουμε την Πομάκικη παραλλαγή του τραγουδιού από τα Πομακοχώρια της Ξάνθης που καταδεικνύει με τρόπο μοναδικό τις πολιτισμικές αλληλεπιδράσεις στον ευρύτερο χώρο της Βαλκανικής.
Ακολουθεί παραλλαγή του τραγουδιού από το χωριό Σμίνθη
Τρία αδέλφια γεφυριού τοίχο χτίζανε
Τη μέρα το χτίζουν, το βράδι γκρεμίζεται
Το βράδι γκρεμίζεται, θυσία θέλει.
Καθίσανε τρία αδέλφια
Να κουβεντιάσουν, να αποφασίσουν.
- Αδέλφια, βρε αδέλφια, τρία αδέλφια,
Ελάτε να κάνουμε δικιά μας συμφωνία
Όποια θα έρθει αύριο νωρίς
Εκείνη θα τη βάλουμε στη μέση στα θεμέλια.
Ξεπρόβαλλε του πιο μικρού (αδελφού)
Του πιο μικρού η όμορφη Γιουρκέ,
Η όμορφη Γιουρκέ, η νέα νύφη.
Στο αριστερό χέρι κρατάει ζεστό πρωϊνό
Στο δεξί της έχει κρύο νερό.
Την είδε ο μικρότερος ο αγαπημένος της
Με το χέρι της έγνεψε πίσω να γυρίσει
Της έκλεισε το μάτι. Εκείνη πήγε πιο γρήγορα.
- Αδέλφια, αδέλφια, τρία αδέλφια
Καλή ευκολία, τρία αδέλφια.
- Ο Θεός μαζί σου, όμορφη Γιουρκέ
- Γιατί μου κλαις πρώτη μου αγάπη;
Πώς να μην κλαίω, όμορφη Γιουρκέ;
Το δαχτυλίδι μου έπεσε στη μέση του γεφυριού.
- Μη μου κλαις πρώτη μου αγάπη
Θα μαζέψω το μανίκι και θα σηκώσω το πανωφόρι
Θα μπω στη μέση στα θεμέλια
Θα σου βγάλω το άξιο το δαχτυλίδι
Το ασημένιο δαχτυλίδι με τη μαρμαρένια πέτρα.
- Ρίξτε της αδέλφια, ξύλο για ξύλο
Πέτρα για πέτρα για να χτίσουμε
την όμορφη Γιουρκέ στη μέση της γέφυρας
- Αφήστε με, τρία αδέλφια
Έχω παιδί, μου είναι ξεσκέπαστο
Μου είναι ξεσκέπαστο και ξεφασκιωμένο.
- Μη μου κλαις όμορφη Γιουρκέ
Έχεις μάνα, θα σου το σκεπάσει
Θα το σκεπάσει και θα το φασκιώσει.
[από το http://pomakohoria.blogspot.gr]
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)